بیمه شخص ثالث چیست؟ بیمه شخص ثالث کیست؟

در بیمه شخص ثالث، مالک وسیله نقلیه، شخص اول به شمار می آید.( اکثر بیمه‌نامه‌ها تحت عنوان بیمه‌گزار شناخته می‌شود)، شخص ثانی شرکت بیمه است که متعهد به جبران هزینه‌ها طبق بیمه‌نامه است. شرکت بیمه در بیمه‌نامه با عنوان بیمه‌گر درج می‌شود. در نهایت، شخص ثالث فرد زیان‌دیده در حوادث رانندگی است. ( منظور از زیان دیده هر شخص غیر از راننده مقصر است). حال که با تعریف شخص ثالث آشنا شدید، باید بدانید که ” بیمه شخص ثالث چیست” . تعریف این بیمه بسیار مهم است.

تمامی اشخاصی که در یک حادثه تصادف، زیان مالی و جانی می‌بینند، تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار می‌گیرند. این بیمه هزینه‌های مربوط به درمان، فوت و خسارات به اموال را جبران می‌کند. در اینگونه اتفاقات، راننده مقصر هم می‌تواند از مزایای بیمه حوادث راننده که شاخه‌ای جدید از بیمه شخص ثالث به شمار می‌آید، استفاده کند. باید توجه داشت که بیمه حوادث راننده، فقط زیان‌های جانی را به عهده می‌گیرد و در مقابلِ زیان‌های مالی هیچ گونه مسئولیتی ندارد.

بعد از دانستن اینکه بیمه شخص ثالث چیست، حالا باید دلیل نام گذاری آن را بدانیم. در بیمه ثالث، مالک وسیله نقلیه شخص اول به شمار می‌آید (که در اکثر بیمه نامه‌ها تحت عنوان بیمه‌گزار شناخته می‌شود)، شخص ثانی شرکت بیمه است که متعهد به جبران هزینه‌ها طبق قرارداد است. ( در بیمه‌نامه با عنوان بیمه‌گر درج می‌شود.) شخص ثالث فرد زیان‌دیده در حوادث رانندگی است (که منظور غیر از راننده مقصر است). به عنوان نمونه، تمامی اشخاصی که در یک حادثه تصادف، زیان مالی و جانی می‌بینند، تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار می‌گیرند.

نکته اصلی اینجاست که بیمه نامه شما باید معتبر باشد. متاسفانه در بعضی کیوسک ها شاهد فروش بیمه نامه هستیم که تعدادی از آن‌ها اعتبار ندارند. شما برای اصالت سنجی می‌توانید از طریق سامانه سنهاب اقدام کنید.

پوشش‌های مختلف بیمه اتومبیل چیست؟

از جمله پوشش‌های بیمه شخص ثالث می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• جبران هزینه‌های مالی اشخاص ثالث در سوانح رانندگی و جبران هزینه‌ها
• جبران هزینه‌‌ها و خسارت‌های جانی به سرنشینان اتومبیل راننده مقصر و حتی خود فرد راننده مقصر با نام بیمه حوادث سرنشین

دقت داشته باشید که در صورت ایجاد تصادف ساختگی، نه تنها شرکت بیمه هیچ خسارتی نمی‌دهد، بلکه از نظر قانون هم مرتکب جرم شده‌اید. مطالعه مقاله جرم تصادف ساختگی پیشنهاد می‌شود.

چگونگی محاسبه حق بیمه در بیمه شخص ثالث سال ۱۴۰۱

بیمه شخص ثالث بر چند اساس تعیین می‌شود. عوامل مختلفی هم وجود دارد که بر قیمت نهایی این بیمه تاثیر می گذارند. در ادامه به شرح هر کدام از این عوامل می‌پردازیم و اینکه چگونه محاسبه قیمت بیمه را انجام دهید.

اول- بیمه مرکزی، اعلام کننده حق بیمه پایه

مبلغی که برای دیه کامل انسان در ماه حرام اعلام می‌شود، تعیین کننده حق بیمه در بیمه شخص ثالث و تعهدات این بیمه برای پوشش زیان‌های جانی و مالی است. هر سال قوه قضاییه، نرخ دیه را اعلام می‌کند. برای مثال در سال ۱۴۰۱ دیه کامل انسان در ماه‌های حرام ۸۰۰ میلیون تومان و در ماه‌های غیر حرام ۶۰۰ میلیون تومان اعلام شد. بر اساس تقویم قمری ماه‌های شامل ذی القعده (۱۱ خرداد تا ۹ تیر)، ذی الحجه (۱۰ تیر تا ۷ مرداد)، محرم (۸ مرداد تا ۶ شهریور) و رجب (۳ بهمن تا ۲ اسفند) ماه‌های حرام شناخته می‌شوند. به این معنا که اگر شخصی در هر کدام از این چهار ماه بر اثر حوادث رانندگی فوت کند، میزان دیه‌ای که به او تعلق می‌گیرد، ۸۰۰ میلیون تومان و در سایر ماه‌ها ۶۰۰ میلیون تومان است.

حداقل پوشش مالی در سال ۱۴۰۱ به میزان یک چهلم دیه کامل انسان در ماه‌های حرام یعنی ۲۰ میلیون تومان تعیین شده است. بیمه مرکزی با توجه به این مبلغ، حداقل و حداکثر حق بیمه پایه را محاسبه کرده و به شرکت‌های بیمه‌گر اعلام می‌کند. از آنجایی که این مبلغ حق پایه بیمه است، فاکتورهای مختلف دیگری وجود دارد که حق بیمه را می‌توانند افزایش و یا کاهش دهند که در ادامه با این عوامل بیشتر آشنا خواهیم شد.

دوم- عدم خسارت بیمه شخص ثالث و تخفیف‌های مربوط به آن

این عامل که با عنوان مخفف «ت ع خ» (=تخفیف عدم خسارت) در بیمه نامه‌ها ذکر می‌شود، در واقع تخفیفی است که اشخاص بیمه‌گزار با استفاده نکردن از مزایای بیمه شخص ثالث، می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. هرچه تعداد سال‌هایی که از بیمه شخص ثالث استفاده نکرده باشید، بالاتر باشد از تخفیف بیشتری برخوردار خواهید شد. برای مثال اگر به مدت دو سال از بیمه شخص ثالث خود استفاده نکرده باشید، در زمان مقرر که برای تمدید بیمه نامه خود به دفتر بیمه مراجعه می‌کنید، می‌توانید از ۵% تخفیف از سال بعد بهره ببرید و هزینه کمتری بپردازید. با این حساب هرچه تعداد سال‌های عدم استفاده بیشتر باشد، تخفیف شما مطابق با جدول پایین، بیشتر خواهد بود.

سوم- نوع کاربری وسیله نقلیه

از آنجایی که میزان ریسک در بیمه برای شرکت‌های بیمه‌گر یکی از اساسی‌ترین عوامل تعیین حق بیمه است، نوع کاربری وسیله نقلیه نشان می‌دهد که شرکت بیمه تا چه میزان متقبل ریسک و هزینه‌های معمول در حوادث رانندگی می‌شود. برای مثال حق بیمه خودروهایی با کاربری تاکسی که میزان تردد بالایی دارند ۲۰% بیشتر است. همچنین خودروهای آموزش رانندگی که احتمال خطای راننده در آن‌ها بالا است، ملزم می‌شوند تا برای بیمه شخص ثالث ۱۵% حق بیمه بیشتری پرداخت کنند. از نظر کارشناسی، کاربری‌های دیگری مانند: آمبولانس، بارکش و کامیون (بیمه شخص ثالث کامیون)، سازمانی، تراکتور (بیمه شخص ثالث تراکتور) و… هم تعریف شده‌اند که هرکدام شرایط ویژه خود را دارند.

چهارم- بیمه شخص ثالث و جریمه دیرکرد

همان‌طور که می‌توانید برای «ت ع خ» از مزایای تخفیف حق بیمه برخوردار شوید در مقابل در صورتی که برای تمدید بیمه شخص ثالث دیرکرد و یا به هر دلیلی وقفه‌ای داشته باشید، ملزم خواهید بود که حق بیمه بیشتری پرداخت کنید. این قانون به علت اجباری بودن بیمه شخص ثالث تصویب شده‌است. رقم جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث به صورت روزشمار محاسبه می‌شود و حداکثر برای ۳۶۵ روز در نظر گرفته می‌شود. به این معنا که دیرکرد یک سال با دوسال تفاوتی نخواهد داشت و همان یک سال به عنوان دیرکرد محاسبه می شود.

پنجم- سقف تعهدات مالی شرکت بیمه در سال ۱۴۰۱

حداقل و حداکثر میزان پوشش مالی بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۰ و ۴۰۰ میلیون تومان است. مطالعه مقاله سقف خسارت بیمه شخص ثالث برای آشنایی بیشتر پیشنهاد می‌شود.

ششم- تخفیف شرکت های بیمه

بیمه مرکزی، هر سال اعلام می‌کند که حداقل و حداکثر حق بیمه باید چه میزانی باشد. شرکت‌های بیمه با توجه به خدماتی که ارائه می‌دهند و سیاست‌های خاصی که در پی می‌گیرند، مبلغ حق بیمه را در همین بازه تعیین می‌کنند. علت تفاوت حق بیمه شرکت‌ها با یکدیگر در همین است. هر کدام مبلغ مشخصی را به عنوان تخفیف مجاز در نظر می‌گیرند تا رضایت مشتریان را بیشتر جلب کنند. اما در نهایت با وجود تخفیف‌ها، حق بیمه نباید از حداقلی که بیمه مرکزی اعلام کرده‌است، کمتر باشد.

هفتم- مدت اعتبار بیمه نامه ها برای بیمه شخص ثالث

مدت اعتباری که برای بیمه شخص ثالث تعیین می‌شود، متغیر است و می‌تواند از چند روز تا یک سال باشد. به همین جهت است که بعضی از شرکت‌ها، بیمه شخص ثالث را به صورت روزشمار ارائه می‌دهند. با این حال خرید بیمه شخص ثالث به صورت سالانه برای متقاضیان به صرفه‌تر است. علت آن است که ریسک بیمه‌ شخص ثالث کوتاه مدت بیشتر است و برای همین قیمت یک بیمه‌نامه سه ماهه، از یک چهارم قیمت بیمه‌نامه سالانه بیشتر خواهد بود.

با توجه به تمامی نکات و عواملی که ذکر شد، هرکدام از این موارد می‌تواند در افزایش و یا کاهش میزان حق بیمه تاثیرگذار باشد. محاسبه قیمت نهایی حق بیمه با در نظر گرفتن تک تک این متغیرها صورت می‌گیرد. با تغییر هرکدام از این فاکتورها در نتیجه تغییر قیمت نهایی، می‌توانید از بیمه‌ای با شرایط مطلوب خودتان بهره‌مند شوید. برای مثال می‌توانید میزان پوشش مالی را تا ۲۰ یا ۲۵ میلیون و یا حتی بیشتر افزایش دهید.

 قیمت بیمه شخص ثالث در شرکت‌های مختلف تفاوت محسوس چندانی ندارد؛ اما شرکت‌های بیمه برای رقابت با یکدیگر و جلب رضایت مشتریان، خدمات متفاوتی را ارائه می‌دهند و سیاست‌های ویژه خود را دنبال می‌کنند.

آخرین تغییرات نرخ حق بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۱ به صورت زیر است:

• ۷۰% تخفیف نرخ حق بیمه برای رانندگان بدون حادثه خسارت ساز
• افزایش ۳۰% نرخ حق بیمه به ازای نمرات منفی رانندگان
• ۵% افزایش نرخ حق بیمه برای نداشتن معاینه فنی
• ۳% افزایش نرخ حق بیمه برای رانندگانی با ارتکاب تخلف حادثه ساز
• دریافت ۲.۵% تا ۷% مبلغ خسارت پرداختی توسط شرکت بیمه در حوادث با خسارات بدنی

شرکت‌های ارائه دهنده بیمه شخص ثالث

بیمه شخص ثالث را می‌توان از تمامی شرکت‌های بیمه خریداری کرد. قیمت بیمه ثالث تقریبا در تمامی شرکت‌ها یکسان است. شاید کیفیت ارائه خدمات در هر یک از شرکت‌ها متفاوت باشد. این امر بستگی به سیاست‌های جلب رضایت مشتریان آن شرکت بیمه دارد. به این ترتیب می‌توانید با بهترین نوع بیمه شخص ثالث نیز آشنا شوید.

جالب است بدانید که برای خسارات خودرو در خارج از کشور نیز نوعی بیمه شخص ثالث تدارک دیده شده‌است. این بیمه‌نامه، بیمه خودروی بین الملل نامیده می‌شود. این بیمه در حقیقت همان بیمه شخص ثالث است؛ با این تفاوت که بین المللی‌ است! بیمه شخص ثالث خودرو فقط خسارت‌هایی را پوشش می‌دهد که داخل مرزهای کشور اتفاق افتاده باشد. برای سفر با خودرویتان به یک کشور خارجی می‌بایست بیمه کارت سبز خودرو یا همان بیمه خودروی بین‌الملل تهیه کنید. این بیمه برای خودروهایی صادر می‌شود که قصد خروج از کشور و تردد در منطقه‌ی جغرافیایی کشورهای عضو کارت سبز را دارند.  

بهترین بیمه شخص ثالث را کدام شرکت بیمه ارائه می دهد؟

جواب این سوال این است که بهترین بیمه شخص ثالث بر اساس اولویت‌های هر شخص تعیین می‌شود. برای مثال بسیاری از متقاضیان صرفا به دنبال این هستند که بیمه نامه‌های ارزان‌تری را خریداری کنند. یا در مقابل، کسانی هستند که نگران سقف تعهدات بالاتری می‌گردند و تمایل دارند با پرداخت حق بیمه بیشتر از میزان پوشش مالی بالاتری برخوردار شوند.

وضعیت تخفیف عدم خسارت در صورت بروز حادثه :

در گذشته در صورتی که فرد از کوپن بیمه نامه خود استفاده می کرد ( حتی یک بار ) ، تمامی تخفیفات سال های قبلی وی باطل و وضعیت تخفیفات او صفر می شد .

ولی با وضع قوانین جدید (تبصره 2 ماده 6 آیین نامه تخفیف عدم خسارت) در صورت بروز خسارت و استفاده بیمه گذار از کوپن بیمه نامه خود ، همه تخفیفات وی از بین نرفته و فقط درصدی از کل آن کاسته می شود . در جدول زیر به رابطه تعداد خسارت و میزان کاهش تخفیف عدم خسارت اشاره کرده ایم :

نوع کاربری خودرو :

 نوع کاربری خودرو ( شخصی ، تاکسی ، آموزش رانندگی و ...) در نرخ قیمت بیمه شخص ثالث تأثیر بسزایی دارد . برای مثال در بین خودروهای سواری،  خودرو های با کاربری کرایه و مسافرکش بیشترین ریسک برای وقوع حادثه را دارا هستند و در نتیجه حق بیمه بیشتری برای تحت پوشش قرار دادن آن ها نیاز خواهد بود  ( برای بیمه کردن وسایل نقلیه سواری با کاربری آژانس، کرایه و مسافرکش درون شهری 10 % و برای خودرو های سواری مسافرکش برون شهری 20% حق بیمه بیشتر محاسبه و دریافت می گردد) .

 مدت اعتبار بیمه نامه شخص ثالث :

 مدت اعتبار بیمه نامه شخص ثالث از چند ماه تا یک سال می باشد . در صورت درخواست بیمه نامه برای مدت کمتر از یک سال ،در محاسبات حق بیمه تعرفه ی کوتاه مدت لحاظ می گردد که در طول یکسال در مقایسه با بیمه نامه سالانه در مجموع 20% حق بیمه ی بیشتری در نظر گرفته می شود .

عواقب دیر.کرد بیمه شخص ثالث :

در صورت ایجاد وقفه در خرید بیمه نامه یا تمدید آن به ازای هر روز جریمه ای به حق بیمه شما اضافه خواهد شد . این مبلغ به صورت 365 روزه محاسبه می شود و هیچ تفاوتی میان جریمه 1 سال با 2 سال دیرکرد وجود ندارد .

علاوه بر جریمه های مادی مشکلات دیگری هم در انتظار افرادی که تحت پوشش ای بیمه نیستند خواهد بود . مواردی از جمله :

. ممانعت پلیس راهنمایی و رانندگی از تردد این خودرو ها :

به دلیل اجباری بودن و داشتن نقش حیاتی بیمه شخص ثالث ، در صورت شناسایی خودرو فاقد این بیمه نامه توسط پلیس ، اتوموبیل به پارکینگ انتقال داد می شود و مالک خودرو برای رفع این مشکل باید بیمه نامه معتبر شخص ثالث تهیه کند و هزینه دیرکرد بیمه و هزینه پارکینگ را نیز پرداخت کند.

. خرید و فروش خودروی فاقد بیمه نامه شخص ثالث :

در صورتی که شخص بخواهد خودرو فاقد بیمه نامه شخص ثالث را بفروشد ابتدا باید برای اتوموبیل خود بیمه نامه شخص ثالث معتبر تهیه کند ، زیرا خرید و فروش خودرو هایی که تحت پوشش بیمه شخص ثالث نیستند مجاز نیست .

. حوادث رانندگی :

عدم وجود بیمه شخص ثالث در تصادفات مشکلات زیادی برای فرد مقصر به دنبال خواهد داشت . در صورت مقصر بودن شخص ، تمام خسارات بر عهده خود شخص خواهد بود و باید شخصاً تقبل کند . حتی در صورت زیان دیده بودن در تصادف نیز مشکلاتی مانند عدم همکاری بیمه گر شخص مقصر با فرد زیان دیده فاقد بیمه نامه شخص ثالث محتمل خواهد بود .

در چه موقعیتی کروکی و گزارش پلیس نیاز نیست؟

اگر تمام خسارات براورد شده به خودروی شخص زیان دیده در تصادف کمتر از 20 میلیون تومان باشد ، برای پرداخت بیمه شخص بیمه گذار نیازی به کروکی و گزارش پلیس نیست و فقط در صورت حضور طرفین تصادف همراه با مدارک کامل بیمه شخص ثالث ، بیمه تمام هزینه های وارده را پرداخت می کند .

انتقال بیمه نامه شخص ثالث :

 بیمه نامه شخص ثالث می تواند به نام شخص یا خودرو باشد . به معنی ساده تر مالک جدید خودرو می تواند بیمه نامه شخص ثالث را به نام خود ثبت کند و یا حتی می تواند مشخصات بیمه‌نامه را تغییر ندهد چرا که شماره شاسی خودرو در بیمه‌نامه درج شده است و از آن‌جایی که کارت خودرو به نام مالک جدید است مشکلی پیش نخواهد آمد .

اقدامات لازم در زمان گم شدن بیمه نامه شخص ثالث :

 اولین قدم در هنگام گم شدن بیمه نامه شخص ثالث اطلاع دادن این موضوع به دفاتر بیمه مربوطه است . در این صورت بیمه نامه المثنی صادر نخواهد  شد و فقط گواهی بیمه شخص ثالث به شخص داده می شود .

اعتبار این گواهی همانند اصل بیمه نامه می باشد و تمام جزئیات مانند سال تخفیف عدم خسارت ، تعداد کوپن ها و .... استعلام و در این گواهی درج خواهد شد .

در صورت وقوع تصادف و ایجاد خسارت نیز الحاقیه ای مبنی بر استفاده بیمه شخص ثالث و از بین رفتن تخفیف عدم خسارت ضمیمه گواهی بیمه خواهد شد . برای تمدید بیمه نامه شخص ثالث در حالتی که اصل بیمه نامه قبلی مفقود شده باشد اخذ استعلام کتبی از شعبات مرکزی شرکت بیمه مربوطه الزامی است .

تنها حالت ممکن برای بخشش جریمه دیرکرد بیمه نامه شخص ثالث :

 تنها حالتی که در آن جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث قابل بخشش است مربوط به زمانی است که مدت اعتبار بیمه نامه شخص ثالث در زمانی که خودرو در پارکینگ نیروی انتظامی توقیف می باشد به اتمام برسد . در این صورت مالک خودرو باید مجوز رفع توقیف را به مرکز بیمه مرتبط ارائه دهد و از این طریق  شامل بخشش دیرکرد بیمه شخص ثالث شود .

زمان مناسب جهت تمدید بیمه نامه شخص ثالث چه زمانی است ؟

اعتبار بیمه نامه شخص ثالث از ساعت 12 بامداد فردای روزی که بیمه گذار بیمه نامه را خریداری می کند شروع می شود و تا بامداد آخرین روز سررسید ادامه دارد. لازم به ذکر است در صورتی که به هر علتی قبل از انقضاء بیمه نامه موفق به خرید بیمه نامه شخص ثالث نشدید و اعتبار بیمه نامه شما تمام شده باشد ،  بیمه ی جدید شما در روز صدور دارای اعتبار نخواهد بود و شروع بیمه نامه از ساعت 24 همان روز خواهد بود .

پس بهترین زمان برای تمدید اعتبار بیمه نامه چند روز تا یک هفته مانده به پایان اعتبار بیمه نامه است . به این دلیل که اگر در آن دوره که دو بیمه همپوشانی زمانی دارند حادثه ای رخ دهد ، از بیمه نامه قبلی استفاده می شود .   

دلایل اهمیت بالای بیمه شخص ثالث چیست  ؟

در ایران پرمخاطب ترین بیمه در بین تمامی طرح های ارائه شده بیمه نامه شخص ثالث می باشد .

البته خوب شاید بخش بسیار زیادی از این محبوبیت را مدیون اجباری بودن این بیمه نامه بدانیم ولی باید به این نکته نیز توجه کرد که خود اجباری بودن خرید این طرح ، نشان دهنده اهمیت بالای آن است .

بیمه شخص ثالث پوشش مالی مهمی برای شما در زمان وقوع حادثه خواهد بود . به این معنی که در صورت وقوع حادثه و مقصر شناخته شدن شما (بیمه گذار) ، جبران خسارت جانی و مالی سرنشینان خودرو مقصر ، راننده خودرو مقصر ( فقط خسارات جانی که توسط بیمه حوادث راننده که به تازگی در بیمه شخص ثالث گنجانده شده است پرداخت می شود ) ، سرنشینان و راننده خودرو زیان دیده ، عابرین پیاده و ... بر عهده بیمه شخص ثالث خواهد بود .

مسئولیت جبران خسارات مالی وارده به شخص مقصر بر عهده بیمه شخص ثالث نخواهد بود و این خسارات را بیمه بدنه خودرو پوشش می دهد .

پوشش های بیمه شخص ثالث

تمامی هزینه های درمان ، فوت و خسارات وارده به اموال تمامی اشخاص ثالث زیان دیده ، تحت پوشش شرکت بیمه کننده قرار می گیرد و ضررهای وارده به راننده مقصر نیز تحت پوشش بیمه حوادث راننده قرار خواهد گرفت .

با این تفاوت که این بیمه فقط هزینه های جانی راننده مقصر را تحت پوشش قرار می دهد و مسئولیت خسارات مالی وی را بر عهده نمی گیرد.

تخفیف عدم خسارت بیمه شخص ثالث

این تخفیف که به طور خلاصه در بیمه نامه به صورت ( ت ع خ ) ذکر شده به بیمه گذارانی که حداقل به مدت یک سال از بیمه شخص ثالث خود استقاده نکرده باشند تعلق می گیرد . طبیعی است که هرچه تعداد سال های عدم استفاده از این بیمه بیشتر باشد ، تخفیف بیشتری شامل بیمه گذار خواهد شد . عدم استفاده از بیمه به این معنی است که بیمه گذار به مدت حداقل یک سال در هیچ تصادفی مقصر شناخته نشود و بیمه گر مجبور به پرداخت هزینه ای به عنوان خسارت نشود .

نحوه محاسبه تخفیف :